Prof. Dr. İlhan Özkeçeci tanburun sapı ve rebabın teknesini ustaca birleştirerek oluşturduğu yeni Tarab isimli yeni yaylı çalgısını Kayseri Eğitim ve Kültür Vakfı tarafından düzenlenen gecede kemençede Fikret Karakaya, neyde Hakkı Tekin'in eşlik ettiği bir konser ile ilk kez tanıttı.
Özkeçeci konuyla ilgili olarak 1985’den bu yana çalışıyor. Tanbur ve rebabda uygun gördüğü özellikleri, yani rebabın teknesi, tanburun sapını birleştirerek çalışmalarını bu iki parçanın uyumlaması yönünde sürdürmüş. Ergonomi, dayanıklılık, sağlamlığın yanında ses kalitesi sonucunda elde ettiği sistematik üretim şeması neticesinde 2013 yılında patent ve tescil çalışmalarına başlamış ve sonucunda patenti aldığı yeni bir çalgıya ulaşmış.
Tarab; yay ile icra edilmesinin yanında perde sayısı ve oktav genişliği ile tanburun dörtte üç oranında ölçeklendirilmiş bir klavyeye sahip. Gövdesinde ise yekpare ahşaptan elde edilen bir tekne var. Yekpare ahşap tekne, sistematik üretim ve sabit bir ölçü elde etmek için tercih ediliyor. Bu gövde üzerine neme dayanıklı bir deri geriliyor. Böylece muhtemel hava değişimlerinde ses kalitesi korunuyor, akord deformasyonlarının önüne geçilebiliyor.
Toplam boyu 115 santim olan Tarab’da tel olarak rebab bağırsak sarma tellerinin aksine, daha yüksek volümde ses elde etmek ve dayanıklılığı artırmak amacıyla gümüş sarma teller kullanılmış. Tarab’ın bir diğer patentli özelliği ise telleri enstrümanla birleştiren pirinç yüzükler. Bu yüzükler sayesinde elde edilen titreşimin kayıpsız olarak gövdeye aktarılması sağlanmış.
_____________________________________________
Not: "Tarab" osmanlıca kelime anlamı olarak "sevinç, şenlik, şâd olma hali" şeklinde açıklanıyor.
Arapça dünyasında ise "Tarab Kültür ve Sanatı"ndan söz ediliyor.
Bkz: "What is Tarab?" http://oudman586.blogspot.com.tr/2010/02/what-is-tarab.html
Bir de Youtube'da "Tarab" isimli bir şarkı var: https://www.youtube.com/watch?v=qG7eelmkp5o
Bize Ulasin
İstanbul 27°°C
Teşekkürederiz...
