Bugün - Tuesday, March 19, 2024
Foto Galeri
Video Galeri
Firma Rehberi
Künye
Reklamlar
Üye İşlem
 Bize Ulasin
www.musikidergisi.com Logo
-
İstanbul 27°°C
Yazar Detayları

İlhami Gökçen

İlhami Gökçen - Çevrimiçi Türk Halk Musikisi Videoları:

Çevrimiçi Türk Halk Musikisi Videoları: "Konma Bülbül Konma Nergis Daline"
Yazı Tarihi: Saturday, August 24, 2019

Çevrimiçinde (internette) birçok Türk Halk Musikisi video kayıtları bulunmakta. Böylece, hatta bir türkünün çeşitli kayıtlarını bulmak da mümkün olmakta ve bunlar herkes tarafından görülüp, dinlenilmektedir. Ayrıca, bunlar kalıcı kayıtlar olduğundan tekrar tekrar dinlenilebilmekteler.

Bunlardan hiç olmazsa seçilmiş olan bazılarının eleştirel bir incelenişinin ilginç ve yararlı olacağı düşüncesiyle bu yazıyı hazırladım.    

Bu videolardan bazıları yalnız sözlü ve bazıları da hem sözlü hem görsel olmakta. Daha fazla bilgi elde edilebileceği düşüncesiyle, biz hem sözlü ve hem de görsel olanlarını seçtik.

Konma Bülbül Konma Nergis Daline (**)

THM Repertuar No. 464; Yöre: Ağrı/Eleşkirt; Kaynak kişi: Yöre ekibi; Derleyen: Muzaffer Sarısözen

Erol Parlak - (TRT (M), Usta İzler)

         Erol Parlak, tek başına bağlama çalarken söylemekte. Bu acıklı ezgiyi ona yakışacak bir şekilde, duyarak söylemiş. Gözyaşı getirici ve getirmekte de (iyi musikinin tesiri işte böyledir). Aranağmeler bir mey ve kabak kemane (?) ile çalınmış. Bacaklar arasına alınarak çalınan bir daire,  tatsız ve rahatsız edici ‘tik tik’ sesleri çıkarmakta. Bir diğeri de, ‘düm düm’ sesleri çıkaran bilmediğim bir yeni vurmalı (?). Video’nun geri planı karanlık olduğundan çalgılar iyi görülmüyor. Arada bir de, uyumsuz tampere sesler işitiliyor?

         Türkü, Sarısözen’ın süslemeleri ile notaya almış olduğu şekle uyularak söylenmekte. Yalnız, her nedense türkünün ikinci kısmının güftesi, yazılana göre değişik söylenmiş: “Eleşkirt’in yolu tozdur dumandır /Gözlerimden akan (aman aman aman) kandır veremdir (ben yandım...) /Gitti yarim geleceği gümandır.” Bunun kaynağı nedir?

         Birinci kıtada daline yazılan sözcük dalına olarak söylenmiş. Türkü tam bir sekizli içinde (gerdaniye-dügâh) inici, çıkıcı olarak seyrediyor.

         Düşünceler: Tavsiye edilir bir kayıt olmuş. Tannan ses çıkarması için daire ele alınarak çalınmalıydı. Sonra iki vurmalıya ne gerek vardı ki. Tampere sesler, (anlaşılan başkalarının değil) benim kulaklarımı bozdu! Ne gerek vardı ki? Bu türkünün özellikle ikinci kıtasının güftesi oldukça anlamsız. Herhalde bundan dolayı başka bir versiyonu söylenmiş olmalı.  

Not. Erol Bey’le bir konferansta tanışmıştık. Bana hediye ettiği Şelpe kitabı için kendisine burada teşekkür ederim, gerçi bir bağlama çalgıcısı olamadımsa da.

 

Reyhan Ediş (TV-Tükmeneli)

         Bayan Reyhan Eriş, dört erkek ile çevrili olarak söylemekte. Arada bir söyleyişe hafifçe katılan kişinin Mehmet Özbek olduğu seçiliyor.

         Açılışı, salonun sol tarafında bulunan kaval, mey ve bağlamalar topluluğu yapmış. Salonun sağ tarafında kanun, keman, viyolonsel ve  vurmalılar’dan (bateriyi de içermekte) oluşan bir çalgılar topluluğu çalmakta. Vurmalılar dışında bu çalgılar topluluğunun sesi pek duyulmadığından bunlar bir nevi süs olarak kalmaktalar. Vurmalılar tannan değil, zevksiz ‘tik tik’ sesleri çıkarmakta.

         Reyhan hanımın sesi de kendisi de güzel. Duyarak, ezginin acıklı havasına uyarak ve Sarısözen’in notayazımına göre söylemekte. Güfte bazen yazılana göre değişik söylenmiş: duyuldi yerine duyuldu ; yâremi yerine yaramı; yâreliyim yerine yaralıyım.

         Düşünceler: Çalgılar için tartışılabilir bir çok çalgılılık (orkestra?) fikri var! Bu kayıtta çok şükür fazla işitilmiyor. Ayrıca, bu acıklı türküye bu kadar çok ritim yakışmıyor gibi.

 

Nida Ateş (TRT – Türk)

         Sipsi ustası Ferhat Erdem’in dehşet bir dilsiz kaval çalışı ile türküye girilmiş. Aranağmelerde de çalmakta. Zaten bu çalışa vurulduğum için bu türküyü seçtim.    

         Arkasından, çok kalabalık bir çalgılar topluluğu gürültülü, çıngıltılı bir şekilde çalmakta. Neler yok ki: zilleriyle bir bateri, iki daire, hışırtı çıkaran bir çalgı, kabak kemane, gitar, syntısayser, üç bağlama!

         Nida Ateş’in elinde söylerken arada sırada çaldığı bir bağlama bulunmakta. Boğukça, vasat sesi çalgıların gürültüsü ile örtülmüş. Duyarak söylemeğe çalışıyorsa da arada bir gecikmeler, gereksiz ekstra süslemelerle ezginin dışına çıkmakta. Ayrıca, orta Anadolu şivesi ile, ‘k’ ları, ‘g’ gibi söylemiş: ‘konma’ yerine ‘gonma’ gibi. Güfteyi bazen yazıldığı gibi söylememiş: yâremi yerine yaramı; vuruldi yerine vuruldu; duyuldi yerine duyuldu.

         Düşünceler: Ferhat Erdem’in çalışının dışında özellikleri çok tartışılabilir bir kayıt. Gürültülü çalgılar topluluğu aşırı ve zevksiz bir zenginlik olmuş. Hangi prensibe göre bir araya getirildikleri de şüpheli.

_______________________________

(*) İlhami Gökçen (Toronto, Kanada)

(**) Türkünün notası için BKZ:

 http://turkulerimiz.biz/turku_sozleri-7414-KONMA-BuLBuL-KONMA-NERGiZ-DALiNE-sozleri.html#.XWBim-MzbIU 

 

 

 

 
İletişim E-Posta: - Telefon:
 
Yorumlar
*** Yorum Yaz
Bu yazıya hiç yorum yapılmamış, ilk yorumu siz yapın.

Diğer Yazıları

Çevrimiçi Türk Halk Musikisi Videoları: "Konma Bülbül Konma Nergis Daline"
Fuzûlî’de (Türk dili/ Nazım dili) çelişkisi (ve çıkmazı)...
SİPSİ [çalgısı] ve SİPSİ [sözcüğü] ÜZERİNE...
Esin Atıl’ın Levni ve Surname" kitabında çalgı adlandırma yanlışları (2)…"
Zeki Müren’in, Şekip Memduh Bey’in "Gönlümle oturdum da" şarkısını okuyuşu üzerine...
Esin Atıl’ın Levni and the Surname kitabında çalgı adlandırma yanlışlıkları…
ALİ BERKTAY’ın Çevirileri Üzerine,,,
“Güfte İncelemesi -1-“ Kitabının tanıtım ve eleştirisi... İlhami Gökçen
İstanbul Tarihi Türk Müziği Topluluğu-Mehter [CD Tanıtım ve Eleştiri]…
Şerif İçli’nin iki uşşak şarkısı üzerine...
Zekâi Dede - Sûz-i Dil Mevlevî Âyini [CD Tanıtım ve Eleştiri]
Zekâi Dede - İlâhiler CD Tanıtım ve Eleştirisi…
“Sultan Bestekârlar - Mehter“ CD Tanıtım ve Eleştirisi…
CD Tanıtım ve Eleştiri: Sentez-i Muhabbet / Mücahit Işık
Kaside-i Bürde…
Abdülkâdir-i Merâgî Besteleri - CD Tanıtım ve Eleştiri
CD Tanıtım ve Eleştirisi: “Ajamlar - Acemler -عجملَر“*
Türk Edebiyatında Aruz tutkusu ve pahası (yahut belâsı) ...
CD Tanıtım ve Eleştirisi: Tanbûrî Mustafa Çavuş
Toronto’da Türk Musikisi Konseri - Biraz da Acemî ve Yunanî
Toronto’da "Les Voix du Coeur" konseri var...
IV. Beynelhalk Muğam Festivali ardından…
İslâmda Resim ve Heykel Yasağı
ICTM Makam ve Arap Dünyasında Müzik Çalışma Grupları Ortak Sempozyumu'nun ardından...
TRT Müzik...
Diğer Yazarlar

Münih LMU Müzikoloji Enstitüsü’nde "Gültekin Oransay" rafı...
Kitabu İlmi'l-Musiki Alâ Vechi’l-Hurûfât'ın müellifi kimdir? -16-
Çalgıları geliştirmek nedir, nasıl olur?..
Fazıl Say'ın Feyzi Erçin'e desteği…
Nida Tüfekçi’nin Öğrencisi Olmak!..
Yazılarınızı bekliyoruz... Musiki Dergisi
Spor yazarı mı, müzik yazarı mı?..
Yeni YÖK’ün ve değerli başkanı Sn. Saraç’ın övgüye değer kararı: Müzik öğretmenliği açısından yapıcı bir değerlendirme…
Serhanende Nurettin Çelik ...
Meragi niçin 24 şube dedi? Hurufilikten etkilendi mi?..
Çevrimiçi Türk Halk Musikisi Videoları: "Konma Bülbül Konma Nergis Daline"
Günün Sözü
Zenaatı aşan kendini sanatta bulur
(Ayhan Sarı)
Yazarlar 
Röportajlar
Fırat Kutluk “Neden Müzik Dinleriz?“...
Ayhan Sarı - Kitabın adından başlayalım mı?  Buna bağlı olarak da kitabın sonunda müziği neden dinlediğimizin yanıtını veriyor musun? Fırat Kutluk - ...
»
»
»
Tarihte Bugün
Arşiv Arama
Facebook
Anasayfa
Site Haritasi
Sitenize Ekleyin
RSS Kaynagi
Hakkimizda
Reklamlar
Künyemiz
Facebook
Twitter
Bize Ulaşın
Copyright ©2013 - Tüm haklari sakli tutulmaktadir.
Bu sitede yayinlanan tüm resim, materyal ve içerigin telif haklari tarafimizca sakli olup izinsiz alinip kullanilamaz.
0.41ms