Derin bir konu Türk Koro Müziği. Akademik bir yapıdan uzak olduğu için, kendi ekol kültürünü oluşturamadığı ve birçok başlıkta “usta – çırak” kültüründe kaldığı için.
Koro müziğinin yayılmasında en büyük aracı ve tanıtıcı olan kültür kuşkusuz festival ya da “şenlik”.
“Usta-çırak” kültürü önemli. Bir öğrenim ve gelişim. Geçmişten bugüne etkisini sürdürmektedir.
Koro müziğinin tanıtılmasında büyük bir etklişimleri sağlayan festivallerin tarihsel sürecine baktığımızda 1950 sonralarında okul koro yarışmaları , iki üç korolu konserler, bunun yanında koro türleri oluşmaya başladıkça artan koro etkinlikleri ve tabii ki 1980 li yıllardan sonra başlayan asıl festival , şenlik kültüründe büyük organizasyonlar.
Türk Koro Müziğine 1980'li yıllardan bugünlere bakıldığında sayıları on ikiye varan koro festivali ve şenlik sayısına eriştiğimizi görmekteyiz.
Bu arada festival ve şenlik arasındaki anlam karmaşasını ortadan kaldırmak isterim. Ülkemizde bazı koro organizasyonları uluslararası yapıda organize edildiği için, uluslararası dilde anlaşılacak festival, bunun yanında ülke içinde yapılan şehirsel ya da daha ufak yerel etkinlikler “şenlik” olarak daha Türkçeyle ifade edilmekte olup iki betimlemede de yaklaşım doğru ve iyi niyetlidir.
Ülkemizde bu zamanda gerçekleşen koro festivalleri, şenlikleri çeşitli dernek, üniversite, belediye vb kurumlarda kurumdan öte kişilerin öngörüleri ile meydana çıkmış ve sistemden öte daha çok kişiye – kişilere dayalı bir model olarak organizasyonlarını gerçekleştirmektedir. Asıl dileğimiz kişi ve kişilere bağlı değil, festivalin gerçekleştiği yerlerde kurumsal kimliklerin ve ekiplerin oluşması ve devamlılığı kurumsal olabilen yapılara geçilebilmesidir.
Ülkemizde gerçekleşen tüm koro festival ve şenliklerin ortak bir amacı vardır. Koro müziğimizin ülkemizde gelişmesi, tanınması ve etkisel olarak farkındalığını toplum içinde göstermesi ve yaygınlaşmasının istenmesidir.
Genel olarak festival ve şenliklerimize baktığımızda daha çok akademik ölçüde büyük etkileşim, toplumsal alanda ise koro müziğine ilginin az olduğu görünmektedir. Bunun temel nedeninin örgün eğitim içinde temel yaşlarda şarkı söyleme, birlikte müzik ve koro yapma beceri ve duygularımızın oluşturulamamasından kaynaklandığını söyleyebiliriz.
Akademik alandaki festival ve şenliklerde koro okulu işlevini ve koroların, koro şeflerinin bir araya gelerek, gözlemleri neticesi koro müziğimizde sanatsal ve teknik açıdan ilerleme adına etkileşimler yaşandığını görmekteyiz.
Toplumsal alanda festival ve şenlik organizasyonlarında toplumla iyi bir bağ kurulamamakta ve maalesef özelikle salon etkinliklerine halkın neredeyse katılmadığını rahatlıkla söyleyebiliriz. Bu anlamda festival, şenlik kültürleri içinde sokak ve çeşitli açık ve kapalı sosyal ortamlardaki konserlerde halkın ilgi gösterdiğini yaptığım gözlemler sonucu rahatlıkla söyleyebilirim .
Salon ve sokak konserlerine halkın genel yapıda ilgi ve izleme oranlarındaki bu farklılığın temel nedeni az önce yukarıda değindim örgün eğitim müzik derslerindeki uygulama ve üretim sonuçlarının düşük olmasındandır.
Temel amacı koro müziğinin tanınması ve gelişmesi ekseninde yapılan koro organizasyonlarının, organizasyon biçimlerine baktığımızda temel birkaç ortak özelik dışında her organizasyonun kendine göre kural ve uygulamalarını gerçekleştirdiklerini söylemek mümkündür.
Koroların hep birlikte dört ve beş gün süresince birlikte kaldıkları organizasyonlar ile kendi başlarına bağımsız hareket ederek günübirlik katılımları görmekteyiz.
Bu organizasyonlarda bulunulan il – ilçenin olanakları, becerileri ve şartlarına göre her düzenleme komitesi kendilerine özgü kurallar geliştirmektedir.
Ülkemizde koro festival ve şenlikleri genellikler bahar, yaz aylarında gerçekleştirilmektedir. Burada 12 aya yayılan bir organizasyon kültürü belki ileride kendiliğinden oluşacaktır.
Festival ve şenlik organizasyonlarını genel hatlarıyla dizi halinde yazmak ve değerlendirmek istiyorum.
"Festivaller – 2" başlığında görüşmek ümidiyle.