Ayhan Sarı

O reklamları bilirsiniz. Hani 10 dakikadan fazla süren, ürünü  olduğundan abartılı gösteren ve daha çok insanların gözünü boyamaya dönük reklamlar. Kimi zaman bir tüy sökücü, kimi zaman kilo verdirici, kimi zaman ise cinsellik ürünü... Bu akşam (16 Eylül 2014) ilk kez tanık olduk ki çoğumuzun gına getirdiği bu reklam formatında artık bir bağlama pazarlanıyor.  Hem de kısa saplı, hem de maun ağacından(!) yapılma yaprak tekneli bir bağlama.

Bu reklamın toplum ve müzik hayatımız açısından irdelenmesi gereken yönleri var.

Çin malı basit org ve İspanyol gitar pazarlayan reklamlar görmüştük ki bu iki çalgı da Türk müziğinin geleneksel çalgısı değildi. Sözünü ettiğimiz reklam formatında ilk kez bir Türk müziği çalgısı bu denli geniş çaplı bir pazar ağında sunulmaktadır.

Sunuluyor, demek ki  bu talebi karşılayacak arz üretim gücü oluşmuş, oluşturulmuş. Yani 5000-10.000 bağlama sipariş edilse bu talebi karşılayacak boyutta bir üretim zinciri sözkonusu.

Burada şu soruyu sormadan edemiyoruz: Türkiye'deki bağlama yapımcılarının kaçta kaçı konservatuar çalgı yapım bölümü mezunu? Müzikoloji veya çalgı yapımı bölümlerimiz bu konuda bir araştırma  yapmış mıdır acaba?

Bir zamanlar Müslüm Gürses hitab ettiği kesimin ihtiyaçlarının değiştiğini haber veren (banka) reklamında "hometheatre" a ihtiyacım var diyordu...

Şimdi bağlama pazarlanıyor.

Bu reklamın çıkışının okulların açılış tarihine  planlandığı da belli oluyor.

Okulların açılış ayına denk getirilmesi ilginç. Çünkü okullarımızda "blok flüt işkencesi" hala ders olarak gösteriliyor.

Yoksa orta öğretim kurumlarımızda flüt bırakılıyor da yerine bağlama mı geliyor?..

Bu romantik soru, konuya sevecenlikle yaklaşmamız hareketini teşvik ediyorsa da reklamdaki bağlama kalitesinin "DİĞER BENZER FORMATTAKİ tv REKLAMLARINDAKİ GİBİ, HİÇBİR MERCİ TARAFINDAN GÜVENCE VERİLMEMİŞ, VEREN OLSA BİLE (bu satışların; vatandaş kandırılsa bile, ekonomik hareketlilik uğruna devlet tarafından gizli bir şekilde desteklendiğini düşünüyoruz) DENETLENMEMİŞ OLMASI", zayıflama ürününden ölenler veya hastalananlar örneği, ortaya yarar yerine zarar verici sonuçlar çıkaracağından kimsenin kuşkusu olmasın.

Denetlenmemiş kötü bir çalgı ile müziğe yeni başlamış çocuk, genç veya yetişkinin müzikten soğuma riski vardır.

Ve evlerin duvarında asılı kalan o süs bağlamaları...

Üstelik artık püskülsüz.

*   *   *

Milli çalgımız bağlamanın "o reklam kuşaklarında" yer bulması  herşeye rağmen yine de hoş bir duygu.

Böylece kimbilir belki de o hayal ettiğimiz "ortak coğrafya orkestramız" eşliğinde şimdi ikibuçuk olan "bağlama konçertosu" sayımız daha da artar.

İspanyol'un gitarı gibi dünya çapında bir bağlamamız olur.

*   *   *

Diger çalgılarımızın pazarlandığı nice TV reklamlarına...