Bugün - Friday, March 29, 2024
Foto Galeri
Video Galeri
Firma Rehberi
Künye
Reklamlar
Üye İşlem
 Bize Ulasin
www.musikidergisi.com Logo
-
İstanbul 27°°C
Yazar Detayları

Recep Uslu

Recep Uslu - Bibliyografyasız müzikoloji olur mu?..

Bibliyografyasız müzikoloji olur mu?..
Yazı Tarihi: Tuesday, August 16, 2016

Bu sorunun cevabını vermek çok zor mu? Belki de zordur. Bakalım ne demek istiyor bu soru?

Bütün müzikoloji ve müzikoloji dışında müzik ile ilgili birimlerde ders veren araştırmacı, akademisyen her kes bu sorunun cevabını düşünmeli. Pek çok kişinin “hayır olmaz” diyeceğini umuyorum ve “evet olur” diyenleri aşağıdaki sorulara muhatap kabul etmiyorum.

Bibliyografyasız müzikoloji ya da müzik araştırması olabilir mi? Olmaz. O halde nasıl oluyor da bir çok makalede bibliyografya yer almıyor? Bunda bir yanlışlık olabilir mi? Çuvaldızı kendimize batıralım.  Demek ki sorunun zor kısmı varmış. Daha önce bu konuyu ele alan birkaç yazım olmuştu.

Bu yazının başlığındaki soruya “olmaz” diye cevap verdiğimizi varsayalım.

O halde birkaç “genel bibliyografya” adı veriniz? Bazısının yazarını bazısının kitap adını hatırlamanız farketmez. Yeterki birkaç “genel bibliyografya” adı verebilir misiniz?

Diyelim ki verdiniz, verdiğiniz “genel bibliyografyalar”ın müzikle ilişkisini kurunuz.

Şimdi şu ikinci soruya dikkat kesilelim: “Türk müziği ile ilgili birkaç bibliyografya” adı verebilir misiniz?

Sorularımıza üçüncüsüyle devam edelim: “Türk müziği ile ilgili yayınlara yer veren birkaç yabancı dil bibliyografyası” verebilir misiniz? Bütün bibliyografyalar uluslararası yayındır, çünkü belirlenmiş kurallar uluslararası kütüphanecilik tarafından ortaya konduğu için, bir bibliyografyanın hangi dilde olduğu önemli değildir, yaygın kütüphanecilik kurallarının asgarisine uyması yeterlidir. Bu şekildeki bir yayını elde eden araştırmacı kolayca ondan yararlanabilecektir.

Böylelikle elde üç sorumuz var ve bu durum her müzikle ilgilenen akademisyenin ve araştırmacının bilmesi gereken en az üç bibliyografya olmalı anlamına gelmektedir.

Müzikte araştırma yöntemleri dersleri veren, müzikte araştırma yapan öğretim görevlisi, öğretim üyesi, araştırmacı, müzik yazarı, müzik öğrencisi bunları bilmeli.

Şimdiki sorumuz müzikle ilgili araştırma yapanlara:

Bir bibliyografyadan yararlandınız, küçük bir bilgi, bilmediğiniz bir kaynak veya araştırmanın adını öğrendiniz veya bildiğiniz bir kitabın yazarını öğrendiniz veya bildiğiniz bir kitabın baskı tarihini öğrendiniz, yazdığınız araştırmanın/tezin/kitabın bibliyografyasında/kaynakçasında bu bibliyografya kitabına yer verecek misiniz?

İşte en çok ihmal edildiğini düşündüğüm “telif hakları” ihlali, tespit edilemeyen “intihal” durumlarına sebep veren olay.

Kaynakçasında olması gerektiği halde, bir tek bibliyografya olmayan o kadar çok araştırma var ki.

Bibliyografyalar, araştırma tekniğinde ikinci adımdır (birinci adım ansiklopediler/genel bilgi veren eserlerdir). Yani bibliyografyalar her araştırmacının bakması gereken yayınlardır. İnternet geldi, oyun bozulmadı, ihmaller çoğaldı. Kitaplara bakmağa erinen, bulduğu bilgiler ile çalakalem yazı yazanlar çoğaldı. Oysa bu ihmal araştırmada kalitenin düşük olmasına sebep olmaktadır. Olmamalı. Araştırmacıya yakışmaz.

Müzik camiasında bilinmesi gereken zaten birkaç bibliyografya var (hemen internet demeyin):

Türkiye bibliyografyası (genel bibliyografya)

Index Islamicus, yabancı dil doğu kültürü genel bibliyografyası.

Mustafa Yeşil, Türk Müziği Bibliyografya Denemesi

Onur Akdoğu, Türk Müziği Bibliyografyası: XV. Yy-1928

M. Salih Ergan, Türkiye Müzik Bibliyografyası: 1928 sonrası

S.T. Işık-R.Uslu, Müzik Bibliyografyası: Yabancı Dil yayınlar

Şimdi internet diyebilirsiniz, bir çok kütüphane kataloğu aslında bir çeşit dijital bibliyografya işlevi görüyor, fakat bunlar basılı yayın değil, “efradını cami, ağyarını mani” bibliyografya değil. Alana hakimiyet basılı yayınları doğru kullanmakla mümkündür.

Şimdi diğer yardımcı yayınlardan söz edebiliriz. Bunların genelini Musikişinas (2005) dergisinde yayınlamıştım, şimdilerde “muziklopedia” sitesinde de yayınlandı (2016).

Türk Müziğinde Bibliyografyalar Bibliyografyası, 2005

Müzikoloji ve Kaynakları, 2006

Müzikte Araştırma Yöntemleri, 2011

Fakat bu yazıda dikkat çekmek istediğim nokta, bütün bu bibliyograyaların kendi dönemlerinin en önemli yayınları olduğunu bilmek ve yararlanma konusu (1), ikinci olarak (2) günümüz müzikolojisi bu yayınların üzerine zenginleştirilmiş bilgilerle dolu yeni bir yayına ihtiyacı olduğu. 2001’de bu konuya dikkat çeken bir bildiri sunmuştum. O günden bugüne 15 yıl olmuş.

Daha önceki yazılarımdan birinde bahsetmiştim, 1994’ten beri yazmağa çalıştığım bir müzik bibliyografyasının başına gelenleri. Yayınlamak isteyen yayıncılar, sponsor arama mücadelesi, emekli bir milletvekilin yardım etmeğe çalışması falan filan. Fakat orada anlatmadığım bir konuyu burada belirtmek istiyorum. Bir dergi benden Selçuklular öncesi Arapça yazılmış müzik eserleri bibliyografyası istedi. Para istemedim, sadece “benim adımla mı yayınlanacak” dedim, “evet” dediler. Bir hafta uğraştım, yazdığım bibliyografyadan seçkiler yaparak yeniden istenen şekle göre düzenleyip, gönderdim. Dergi bir çıktı, yazı başkasının yazısıyla karıştırılmış yazarsız haliyle bana geldi (Konya 2012). Yazının dipnotunda yaptığım bibliyografya katkısı sebebiyle teşekkür edilmiş, elbette o teşekkürü kabul etmiyorum, yazım katledilmişti. Bütün olumsuzluklara rağmen bibliyografya çalışmasına yıllardır devam ettim.

Hatta dijital bir veri tabanı projeleri ürettim daha baştan reddedildi. Bu anlamda üniversiteler neye yarar anlamıyorum. En anlamsızı da rektörlerin üniversite adına emeği bedavaya getirmeğe çalışmaları, hatta tiksindirici.

İşte artık bir hikayesi olan o bibliyografya yakında, büyük ihtimalle bu yıl yayında olacak. Müzik araştırmacıları takipte kalsınlar. Bibliyografyanın tam adı:

Müzik Bibliyografyası -1: 1. Kısım Müzik Eserleri Yazmalar ve Basmalar/ Music Bibliography -1: Related To Turkey, Balkan, Middle East, Middle Asia, Northern Africa Focused On Turkish Music - Vol. I - Manuscripts And Books

Bu bibliyografyanın özelliklerinden bahsedeyim biraz:

Bibliyografya üç kısım olarak planlandı. Bibliyografyanın 1. Kısmı yazma ve basma eserler; 2. Kısmı süreli yayınlarda yazılar ve makaleler, 3. Kısım Yabancı dil yayınlar. Burada sayılan özellikler sadece yayınlanacak olan 1. Kısımla ilgilidir. Bu paragraf Müzik Bibliyografyasının devamına işaret ediyor demektir.

Öncelikle kendisine Türk müziğini, Ortadoğu müziğini merkeze almak suretiyle yakın müzik coğrafyasını, birbirinden ayıklanamayacak derecede Türkiye’yi ilgilendiren Avrupa, Kuzey Afrika ve Doğu müziğini ilgilendiren yayınlar esas alınmıştır. Yerel, Yöresel ve Genel Müzikler ama hepsi “müzik”le ilgili veya müzikten bahseden eserler.

Yazmalar, Basılı Yayınlar. Kısaca bu başlıkta verebiliriz ama biliyoruz ki yazmalar ve basılı eserlerin künyeleri, yazar adı, kitap adı, basıldığı yer, basım tarihi, kaç sayfa olduğu, nota barındırıp barındırmadığı, yazmanın bulunduğu yer (kütüphane veya arşiv), yazmanın bulunduğu no, kaç varak olduğu gibi bilgileri barındırır. Yazmaların en eskisi XI. Yüzyıla uzandığına göre, bibliyografyanın kapsadığı eserlerin tarih aralığını kabaca 1070-2010 yılları arası olarak düşünebiliriz. Zaman zaman eksikler, 2010’dan sonrasına ait ilaveler olsa da.

Yazmalar, Osmanlı Türkçesi, Arapça, Farsça eserleri barındırır. Basılı Eserler, Osmanlı Türkçesi ve Türkçe Değiştirilmiş Latin Alfabesiyle yazılmış eserleri barındırır. Toplamda yaklaşık 7000 civarında eser adını içermektedir. “Türkiye Bibliyografyası”nda olmayan birçok müzik yayınını bu eserde görebilirsiniz. Çünkü bazı yayınlar kişisel baskılar olduğu için “Derleme Müdürlüğü”ne gönderilmemiş ve Türkiye Bibliyografyası”na girmemiş olabiliyor. Online aramalarda anahtar kelimelerle ulaşılamayan eserler olabiliyor. Bu bibliyografya sadece eser adlarını listelemekten ibaret değildir.

Bu bibliyografyanın en önemli özelliklerinden birincisi cildin sonunda bir indeks/dizin barındırmasıdır. Dizin ağırlığı konulara yöneliktir. Şahıs isimleri, yer adları ve konular. Dolayısıyla pek çok konu başlığını içeren yazma ve basma eserlere işaret edilmektedir. Bu yayın araştırmacılar için hem konu hem de kaynak bilgisini hazır hale getirmiş bir bibliyografyadır. Ayrıca müzikolojik gelişmelere işaret eden bilgiler barındırmaktadır. Yani bir yazmanın üzerinde akademik çalışma yapılıp yapılmadığı bilgilerine yer verilmiştir.

Bu bibliyografyanın en önemli özelliklerinden ikincisi cildin sonunda yazmalar listesini barındırmasıdır. Yazmalar bulundukları kütüphaneye göre düzenlenmiştir. Bilindiği üzere yazmalar bazen farklı adlarla kataloglarda yer almaktadır, bu sebepten kütüphanelere göre yazmalar listesi kitabın kullanımını kolaylaştıracaktır.

Böyle bir yayını kusursuz ortaya koymak ancak bir araştırma merkezinde tek işi ve hedefi bibliyografya olan çalışma gurubunun yapabileceği bir iştir. Ancak her ürün bilim alanına katkı sağlamaktadır.

Müzikoloji camiasına hayırlı olsun.

Gelecek yazım “müzikoloji ve keşif ilişkisi” üzerine olacaktır.

 
İletişim E-Posta: - Telefon:
 
Yorumlar
*** Yorum Yaz

Selman Benlioğlu()
Hocam mümkünse eserinizi gönderebilir misiniz?
Gönderilen Tarih - Tuesday, September 12, 2017 (21:45)  

Diğer Yazıları

Meragi niçin 24 şube dedi? Hurufilikten etkilendi mi?..
Müzikolojiye müzik terimleri sözlüklerinin bir yenisi...
Müzikoloji: Değerli Bilgem söyle bana, Türk müziğine atıf var mı?..
Müzikoloji ve Hanefi Özbek’in Form-Tür ve Usul Bilgisi Yayınları...
Müzikoloji ve Gökhan Yalçın’ın Kevseri Mecmuası...
Müzikoloji ve Timur Selçuk’un ardından...
Müzikoloji ve terimlerle ilgili Dr. Göktan Ay’ın yeni kitabı...
Müzikoloji: Meragi’nin Zübdetül-Edvar’ı yayınlandı...
Müzikoloji ve "karabilim-bad science"...
Müzikoloji, Hafız Post Mecmuası, Buhurizade ve Kuçeksünbüle Makamı...
Müzikoloj ve saygı ile linç arasında…
Müzikolojide yeni bir bibliyografya…
Müzikoloji ve “Unmuzec İlimler Ansiklopedisi”nde müzik ilmi…
Müzikolojiye yön veren metinler...
Müzikoloji ve romanlarda müzik…
Müzikoloji: Meragi, Nesimi’den ilham aldı mı?..
Müzikoloji ve Mühr-i Süleyman...
Müzikoloji ve Müziğin İcadı, Mehmetşah, Pisagor, Şeyh-İ Musikar...
Müzikoloji, Meragi’nin Cami’si ve Babak Khazrai Edisyonu
Müzikoloji, Müzik Sosyolojisi ve Meragi...
Müzikolojide ötekileştirme…
Müzikoloji ve 16. yy Türk müziği: “Orada bir musiki var”…
Müzikoloji ve elimdekiler
Yeni bir "Edvar"…
Müzikoloji ve yeni yıla giriş…
Müzikoloji ve Müzik Tarihinde Kevseri-Kemani Hızır Ağa…
Müzikoloji ve Selim Dede Kimdir?..
Müzikoloji'de Oransay 30.Yıl Anması ve 1702 yılında Itri…
Müzikoloji, Asaf Halet Çelebi ve Todi Musikisi…
Müzikoloji ve Canfeza Edebiyat…
Müzikoloji ve Keman Tarihi ya da Saraydaki Kemancı 1777 …
Müzikoloji Ve Hafız Emin Işık’ın Kasidesi…
Müzikoloji ve Katibi Edvarı- 1530
Müzikoloji kütüphanesine yeni bir yayın: “Türk Musikisi Atlası”
Müzikoloji ve , Neyzen Özdönmez...
Müzikoloji ve Ökten’den Sanat Felsefesi…
Müzikoloji ve altı parmakla mucib problemi…
Müzikoloji ve adalet duygusu...
Müzikoloji makalelerinde bibliyografyanin yeri: Bibliyometri analizi…
Müzikoloji sefinesi ya da gemisi…
Müzikoloji ve Meragi’nin mavi boncuğu…
Müzikoloji ve mağara metaforu...
Müzikoloji ve Barış...
Müzolojide Dürretüt-Tac, O Eseri Şirazi Yazmadı; Meragi öyle diyor…
Müzikoloji ve uzay yolculuğu...
Müzikoloji ve Afyonkarahisar İbrahim Alimoğlu Çalgı Müzesi…
Müzikoloji ve Demetnağme; bir kadın bestekar Demet Tekin yeni albümü…
Müzikoloji ve tereke defterleri veya müzayede katalogları…
Müzikoloji: Nayi Osman Dede’ye verilen teşvik ve bize verilen teşvik…
Müzikolojide fedakarlık, adalet, bol toplumsal örnekli yeni yıl…
Müzikolojide bir sempozyum macerası: Mevlana Araştırmaları Enstitüsü’nün Selam Vakti 745. Vuslat Yılında A.A. Konuk, Mesnevi, Fusus arasında intihal ve sadeleştirme
Müzikoloji ve Abdülkadir Meragi’nin hayaletleri...
Müzikoloji’de bir kaynak: Keşfü’l-Hümum 1341
Müzikoloji ve Cumhuriyet Bayramı…
Müzikoloji açısından “Rauf Yekta’nın Musiki Antikaları”…
Müzikoloji, deprem, İstanbul ve Itri
Müzikoloji ve zevk-i selim…
Müzikoloji, Lazkiye ve Mehmet Ladiki…
Müzikolojide Bir Problem: “Kantemiroğlu 'Edvar'ını ne zaman yazdı? XVI ve XVII. Yüzyıllarda 'Edvar' var mı?..“
Müzikoloji ve Gürültü Teröristleri...
Müzikolojide Yusuf Kırşehri’nin Önemi: Yeni Sistemci Anadolu Edvarları Ekolünün Kurucusu…
Müzikolog Rauf Yekta küstü mü? "Rauf Yekta’nın Musiki Antikaları" üzerine...
Müzikolojide Dualistlikten Deistliğe
Müzikoloji ve yeni Türkiye...
Müzikoloji, Müzikterapi ve Rahmi Oruç Güvenç…
Müzikolojide Rol Model -1-
Müzikoloji ve Neva Kâr’ın yıldönümü…
Yeni bir yayın: Müzikoloji ve “Evliya Çelebi’de Çalgılar“ …
Müzikolojinin veya İTÜ TMDK’nın 43.YIL kutlaması…
Müzikolojide veya müzikte yansıma felsefesi…
Müzikoloji ve Bölüm Başkanı Stratejisi...
Müzikolojide ve Müzikte Sürrealizm
Müzikte Mimesis Felsefesi veya bir aldatmaca..
Bestekar Musli, Kuruyemiş Ansiklopedisi ve Müzikoloji …
Müzikte "katarsis"...
Müzikoloji, Âmili ve Keşkül-i Müzikolog...
Müzıkolojı ve Cenaze Marşı ya da Segah Tekbir...
Müzikoloji ve Makasıdül-Elhan’ın kaç versiyonu vardır?
Müzikoloji, Edvar, Duvar, Yıldönümü...
Müzikoloji ve Edvarların Bir Yenisi: 1767 Yılı Hekimbaşı Edvarı …
Müzikoloji, Nuri Özcan Ve Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Ödülleri: 2017
Müzikolojide Çalışmalar: Türk Müziğinde Eğitim Çalıştayı…
Müzikoloji, keman eğitiminde yeni bir kitap…
Muzikolojide yeni bir terim önerisi: Eurogenetic
Müzikoloji : Bu eserin sahibi Nane’dir Nane! Muhayyer ağır çember “Vakt-i subh oldu“…
Müzikoloji ve Itri Haftası dolayısıyla yeni şeyler söylemek…
Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Ödülleri: 2016
Müzikoloji ve Itri’nin yılbaşı şarkıları…
Müzikoloji, panel ve ödüllendirme, Itri …
Müzikoloji "eleştiri ve çuvaldız", "dedikodu ve çeki düzen"…
Müzikoloji, Ömer Hayyam, bilgi ve anlayış…
Müzikoloji ve 2016 Taşköprülüzade Sempozyumu
Müzikoloji ve koku tarihi veya Itri’nin babası ne iş yapardı?..
Müzikoloji, Astroloji ve Itrî …
Müzikoloji sanatın korunmasını zorunlu görür…
Müzikoloji ve küreselleşen keşif ilişkisi…
Bibliyografyasız müzikoloji olur mu?..
Türk müziği tarihinde ihtilalin öldürdüğü bestekar kimdi?
Itri'nin yaşadığı ihtilaller …
Müzikolojide ihtilallerin yeri veya yersizliği…
Müzikoloji, Bilimsel Müzikoloji, Müzikoloji Bölümleri, İdeal Müzikoloji, Müzikolog Terimleri…
Müzikoloji ve sanata verilen değer: Fehm-i muhsin
Müzikolojide Urmevi’nin Yeri ve Müzik Eğitiminde Kadim Altı-Parmak Metodu… Recep Uslu
Urumiyeli Safiyyüddin ile “Devirler“ üzerine müzikoloji sohbeti...
Müzikolog Nobel ödüllü Urmiyeli Safiyyüddin ve “Hayali Meşk Hikayesi -2”
Müzikolojide iki ucu xxxlu değnek…
Müzikoloji, icra değişiklikleri – 2
Müzikoloji ve icra değişiklikleri, problemleri…
Müzikolojiye takviminizde yer ayırın: Bilgi-şölenleri/ sempozyumlar ve kongreler…
Müzikoloji ve Meragi’nin besteleri…
Müzikolojide Perde Transkripsiyonları ve Meragi’nin yeni bir eseri: Muhtasar Der İlm-İ Musiki...
Itri’nin keşfedilen yeni bir eseri mi? Evet, yeni bir şiiri…
Müzikoloji ve tercümelerin katkısı…
Türk Müziğinin “Bütünlüğü”ne evet - Itri Adına Ödül Organizasyonu…
Müzikoloji ve akademik çalışmaları teşvik…
Yeni yıl muamması: Itri muammasını çözen var mı?
Gencebay’a verilen ödül ve müzikolojide türler konusu…
Sanatçı, müzikolog, metodoloji ve yazı hakemliği…
Müzikoloji Atölyesi ve Sonuçları -1-
Muzikoloji ve Din...
Müzikoloji: Yanlışların karşısında durma cesareti...
Olmadı Kâmil Hoca: Müzik, eleştiri ve doğruluk...
Medeniyet sanat ve müzik...
Bir bestenin notası: Ahmed Hatiboğlu
İki kitap tanıtımı: Itri ve Makedonya’da Piyano, Prof.Dr. Aida İslam ve Balkan Türk Müziği
Panayot Abacı ve Türkiye’de müzikoloji kolay mı?..
Müzikolojiden Uluslararası Konservatuvara Makam Teorisi...
Müzikolojide birleşelim -3-
Müzik terapi ile başbaşa...
Müzikolojide birleşelim -2-
Bir “Müzik Bibliyografyası“nın başına gelenler...
Müzikolojide birleşelim...
1. Gazi Türk Müziği Günleri, Sazendeler Yarışması ve Müzikle tedavi olur mu?..
Türk Müziği Yarışması ve Uluslararası Sanat Müziği Kaynakları…
Gazi Üniversitesi’nde Kutlu Doğum Haftası ve Üniversiteler...
Ruhi Ayangil'in mektubu müzikolojinin feryadıdır...
Yüz yıldır aranan Meragi’nin Müzikler Hazinesi (Kenz-ül Elhan) adlı eseri bulundu mu?..
Müzikolojide Yeni Bir Metot: Bibliyometri Analizi
Müzikolojinin nedir şu edebiyat biliminden çektikleri...
Bugünlerin müzikolojik faaliyetleri...
Tarihi gerçekleri yazmak...
Müzikoloji ve sosyal psikoloji...
Diğer Yazarlar

Münih LMU Müzikoloji Enstitüsü’nde "Gültekin Oransay" rafı...
Kitabu İlmi'l-Musiki Alâ Vechi’l-Hurûfât'ın müellifi kimdir? -16-
Çalgıları geliştirmek nedir, nasıl olur?..
Fazıl Say'ın Feyzi Erçin'e desteği…
Nida Tüfekçi’nin Öğrencisi Olmak!..
Yazılarınızı bekliyoruz... Musiki Dergisi
Spor yazarı mı, müzik yazarı mı?..
Yeni YÖK’ün ve değerli başkanı Sn. Saraç’ın övgüye değer kararı: Müzik öğretmenliği açısından yapıcı bir değerlendirme…
Serhanende Nurettin Çelik ...
Meragi niçin 24 şube dedi? Hurufilikten etkilendi mi?..
Çevrimiçi Türk Halk Musikisi Videoları: "Konma Bülbül Konma Nergis Daline"
Günün Sözü
Kolay eserleri iyi ve güzel seslendirmeye bak. Bu, güç eserleri orta derecede dinletmekten iyidir...
(R.Schuman 1810-56)
Yazarlar 
Röportajlar
Fırat Kutluk “Neden Müzik Dinleriz?“...
Ayhan Sarı - Kitabın adından başlayalım mı?  Buna bağlı olarak da kitabın sonunda müziği neden dinlediğimizin yanıtını veriyor musun? Fırat Kutluk - ...
»
»
»
Tarihte Bugün
Arşiv Arama
Facebook
Anasayfa
Site Haritasi
Sitenize Ekleyin
RSS Kaynagi
Hakkimizda
Reklamlar
Künyemiz
Facebook
Twitter
Bize Ulaşın
Copyright ©2013 - Tüm haklari sakli tutulmaktadir.
Bu sitede yayinlanan tüm resim, materyal ve içerigin telif haklari tarafimizca sakli olup izinsiz alinip kullanilamaz.
0.30ms
cheap jordans|wholesale air max|wholesale jordans|wholesale jewelry|wholesale jerseys