Recep Uslu

Müzikoloji, her türlü müziği akademik yöntemlerle inceleyen bilim dalıdır diye tanımlanır. Bu tanım acaba her kes tarafından nasıl anlaşılmaktadır merak ederim.

Ahmet Say, İnsanoğlu İnsanlar adlı eserinde Onur Akdoğu'yu hayırla ve çalışkanlığı ile anar. Fakat benim dikkatimi Onur Akdoğu'nun müzikoloji anlayışı çekmiştir. Ahmet Hoca, Onur Akdoğu'nun müzikoloji anlayışını her türlü müziğe eşit yaklaşımı konusunda ortak inançları oluşundan söz eder. Evet ben de her dersimde bunu dile getiriyorum ama Onur Akdoğu'nun ve Ahmet Say'ın bu şekilde düşündüklerini öğrenmek müzikolojide ortak düşünce açısından güzel bir nokta olduğu için yazıma böyle bir girişle başlamak istedim.

Ben aynı zamanda müzikolojinin sanatın korunmasını zorunlu gördüğü inancındayım. Zan ediyorum, bu konuda da farklı düşünmüyor olabiliriz. O halde sanat nedir? Sorusunda ayrıldığımız noktalar olabilir, benimkisi bir tahmin yoksa Onur hocaya bunu sorabilecek durumda değilim.

Sanatı korumak, ciddi bir müzikoloji ve müzik politikası ile olur. Öncelikle Atatürk'ten sonra bu konuyu ciddiyetle ele alınıp takip edildiğini sanmıyorum. Söylemler duyuyorum ama devamı gelmiyor. Sürekli bir kişinin ilgilenmesi ise imkansız. O zaman bu bir ülke politikası haline getirilmeli.

Geçen seneye kadar Ankara Gazi Üniverstesi Müzikoloji bölüm başkanı olarak orada yapılan konserleri izledim ve zaman zaman bu köşede dile getirdim. Hatta bir keresinde Klasik Türk müziğne <uluslarası sanat müziği< dedim diye bir hayli eleştiri de aldım. Zararı yok eleştirenlerin bakış açısıyla <uluslararası sanat müziği> farklı olsun. Ama eminim <sanat> ancak korunduğu zaman yaşayabilir. Bu konuda eleştirenlerce aynı fikirde olabiliriz. Gazi Üniversitesinde bir çok güzel müzik sanatı konseri yapıldı. Üniversitelerin sanat müziğine destek olmaları gerektiğini geçen sene de yazdım.

Bu yıl İstanbul Medeniyet Üniversitesi açılış konserindeydim. Konseri neyzen Ali Tan hazırlamıştı. Kanunda Seda Tüfekçioğlu, udda Sami Dural'ın eşlik ettikleri mini bir konser verildi. Son parçanın demokrasi şehitlerinin hatırasına <Çanakkale türküsünün> olması anlamlıydı. Bütün salon birlikte söyledi. Rektör Prof. Dr. İhsan Karaman'ı tebrik ederim, Klasik Türk müziğine sahip çıktığı için. Sanatın korunması gerektiğini, nasıl korunması gerektiğinin örneğini bize göstermiş oldu. Sanat, ince ve narindir. Toplumu temsil eden en zirve bayraktır. Sanat, üniversiteler tarafından korunmalı ve Türkiye'nin mutlaka bir müzik politikası, sanat politikası olmalıdır.

Geçen hafta müzikolojide keşiflerden söz etmiştik. Bence sanat yolculukları da birer keşiftir. İnsan ruhuna doğru yapılan keşifler. Bu keşifler, bu açılımlar insan ruhunda önemli etkiler yaptığı çok eski zamanlardan beri bilinir.

Müzik ve sanat arasındaki ilşki hassastır ve korunmalıdır. Bu koruma toplumsal sağlık açısından önemlidir. Müzik kimliğimiz parçalanmış durumda. 1826’dan beri ülkemizin içinde bulunduğu durum sebebiyle hem doğu hem de batı müziği sanatını ihmal etmemeliyiz. Fakat Birini öne çıkarıp diğerini ihmal etmek zorunda kalmış gibiyiz. Özellikle kendi kimliğimiz bazılarının “tarihi” bazılarının “geleneksel” dediği müziğimiz ihmal edildi. Değer verenler tarafından, büyük çabalarla 1976’da Konservatuvar açıldı, bir iken şimdi çoğaldı; Müzikoloji bölümleri açıldı, birken şimdi çoğaldı; Fakat bu açılımlar nedense sağlıklı sonuçlar vermiyor.

Pazar günü TÜMFED diye bir oluşumda gözlemci idim. TÜMFED’in açılımı, Türk Musikisi Federasyonu. Geçen yıl kurulmuş, daha çok Türk Musikisi Korolarını Çalıştıran Dernekleri bir araya getirmek için yola çıkılmış. Anlatılanlar, hedefler çok iyi. Başkan Tahir Aydoğdu’nun da söylediği gibi iyi niyetle yola çıkılmış. Umarım başarılı olur. Böyle bir federasyona ihtiyaç var. Türk Musikisi adına var. Hep yazıyorum Türk Müzikolojisi için de böyle bir oluşuma ihtiyaç var aslında. Umarım bu çaba diğerini mecbur kılar.

Ben uzun zamandır, yaklaşık 2011 yılından beri Itri üzerinde çalıştığım için bir çok merak ettiğim durumlarla karşılaşıyorum, sorular aklıma geliyor. İşte size yeni bir keşif sorusu:

Acaba Buhurizade Mustafa Itri, müziğin burçlarla ilgisi konusunda ne düşünüyordu?.

Buhurizade Mustafa Itri, müziğin kozmoloji, astronomi ile ilgisinden bahseden bilgilerden haberdar mı idi, müzikle tedavi konusunda ne düşünüyordu? Müziğin etkisi konusunda ne düşünüyordu?

Ne dersiniz? Bir fikriniz var mı?..

Recep Uslu